Bağımsız ve proje bazlı çalışanların oluşturduğu gig ekonomisi yıllar geçtikçe büyümeye devam ediyor. Peki, günümüz eğitim sistemi öğrencileri bu çalışma şekline hazırlama konusunda yeterli mi?
Cambridge Sözlüğü, son yıllarda etkisini artıran “gig ekonomisi” modelini şöyle tanımlamış: bir işverene bağlı çalışmak yerine her biri ayrı ayrı ödenen ayrı işlerde çalışmak. Kısa dönemli ve proje bazlı işler yapan bağımsız çalışanların oluşturduğu bu model, gelişmekte olan ekonomilerde %30 oranında büyümüş durumda. Dünya Bankası 2020 yılında ABD’de çalışanların %40’ının geleneksel tam zamanlı işlerde çalışmayacağını tahmin ediyor. Google’da ise işgücünü tam zamanlı çalışanlardan çok bağımsız ve proje bazlı çalışanlar oluşturuyor.
Gig ekonomisinin önümüzdeki yıllarda da büyüyeceğini hesaba katarsak şu soruyu mutlaka sormamız gerekiyor: Günümüz eğitim sistemi öğrencileri böyle bir çalışma modeline hazırlama konusunda ne kadar yeterli? Geleneksel çalışma şekilleri ile sınırlı kalmayacak bir dünya onları beklerken, öğrencilerin gig ekonomisinde aktif olarak rol alabilmeleri için esnek ve yaratıcı düşünebilen bireyler olmaları önem taşıyor. Don’t Pay for Your MBA kitabının yazarı Laurie Pickard’ın da dediği gibi; geleceğin çalışanlarının sürekli olarak beceri yelpazelerini genişletmeleri gerekiyor.
Gig ekonomisi kendi mikro girişimcilerini yaratıyor. Eğitimciler ise öğrencilerin bu ekonomi modelinde başarılı olabilmeleri için aşağıdaki becerilerin programlarda daha fazla yer bulmasını sağlayabilirler.
Deneysel Yaklaşım
Sadece doğru yanıtı vermeye odaklanan, deneysel yaklaşımlardan uzak bir eğitim sistemi; oldukça değişken bir yapıya sahip gig ekonomisi ile ters düşüyor. Dolayısıyla öğrenciler küçük yaştan itibaren farklı durumlara adapte olabilmeyi öğrenmeliler. Belirsizlikten korkmamalı ve başarısızlığı yeni bir başlangıç noktası olarak görebilmeliler.
Thriving in the Gig Economy kitabının yazarı Marion McGovern’a göre gig ekonomisi çalışanları doğru soruları sormalı, verileri ve problemleri farklı açılardan değerlendirebilmeliler. Eleştirel düşünmenin ve mantık yürütmenin öne çıktığı programlar öğrencilerin deneysel bir bakış açısı benimsemesine katkıda bulunacaktır.
Farklı Roller
Bir gig ekonomisi çalışanı sabah serbest yazar, öğlen yoga eğitmeni, akşam Uber şoförü olabilir. Eğitimciler bu anlayıştan yola çıkarak öğrencilerin birden fazla role girebilecekleri projeler tasarlayabilirler. Örneğin girişimcilik temalı bir projede öğrenci sırasıyla proje yöneticisi, sosyal medya uzmanı ve etkinlik sorumlusu olarak farklı rolleri deneyebilir ve becerilerini çok yönlü olarak geliştirebilir.
Finansal Okuryazarlık
Eğer proje bazlı çalışacaksanız gelirinizin değişkenlik gösterebileceğini hesaba katmanız şart. Öğrenciler eğitim hayatları boyunca para yönetimi ve vergiler konusunda bilgi sahibi olurlarsa ilerleyen yıllarda aylık gelir ve giderlerini daha gerçekçi bir bakış açısıyla analiz ederek planlama yapabilirler.
İnsan Kaynakları
Gig ekonomisinde hem patron hem de çalışansınız, bu nedenle kendinizi mutlaka işverenlerin gözünden değerlendirmeniz gerekir. Öğrenci iyi bir çalışanın hangi özelliklere sahip olduğunu bilir ve iş hayatında buna göre aksiyon alırsa, işverenler tarafından tercih edilme olasılığı artacaktır. İnsan kaynakları, takım oluşturma ve işe alım konularında verilecek dersler öğrencilere bu yönde fayda sağlayabilir.
Bağımsız Çalışma
Babson College’da Girişimcilik ve Gig Ekonomisi dersini veren Diane Mulcahy, iyi bir bağımsız çalışan olmak için gereken becerilerin okullarda öğretilebileceğini vurguluyor. Home office kurmak ve yönetmek, pazarlık ve sözleşme yapmak, marka stratejisi geliştirmek gibi becerileri kapsayan programlar, öğrencileri girişimde bulunma ve uzaktan çalışma konusunda cesaretlendirebilir.
Pazarlama ve İletişim
Her çalışanın bir marka olduğu gig ekonomisinde kendinizi pazarlayabilmeniz gerekiyor. Elbette bunun için müşterilerinizin ihtiyaçlarını doğru anlamalı ve kendi güçlü yanlarınızı bilmelisiniz. Bu nedenle eğitimciler öğrencilerin ilgi alanlarını ve yeteneklerini keşfetmelerine, bir yandan da pazarlama ve iletişim alanlarında kendilerini geliştirmelerine (örneğin seçmeli dersler yoluyla) olanak sağlamalılar.
Kaynakça:
https://blog.bibliotech.education/how-the-gig-economy-is-reshaping-education-6b334c71a407
https://www.fastcompany.com/40530695/these-4-skills-are-essential-to-succeeding-in-the-gig-economy
https://www.gettingsmart.com/2018/02/preparing-students-for-future-work-what-is-the-gig-economy/
https://www.harvardbusiness.org/jobs-of-the-future-from-gig-to-hyperspecialized-to-hybrid/
https://hbr.org/2019/10/universities-should-be-preparing-students-for-the-gig-economy