“Millions” adlı çocuk kitabı ile 2004 “Carnegie Medal” ödülünü kazanmış olan çocuk kitapları yazarı Frank Cottrell Boyce, Oxford Üniversitesi’nde yaptığı konuşmasında okumayı yaygınlaştırmak için yapılan bazı eğitim egzersizlerinin çocukları okumaktan soğutma riski taşıdığını söyledi.
Okumayı yaygınlaştırmak için yapılan bazı eğitim egzersizlerinin çocukları okumaktan soğutma riski taşıdığını söyleyen Frank Cottrell Boyce, metin analizlerinin veya “hikayeden yola çıkarak kendi hikayeni oluştur” egzersizlerinin tüm okuma deneyimini sıkıcı hale getirdiğini belirtiyor.
Örnek olarak okullarda yaşadığı deneyimleri paylaşan yazar, “Özellikle ilkokullarda inanılmaz yaratıcı çalışmalar yapılıyor ancak okumayı yaygınlaştıralım derken çocukları okumaktan soğutacağımızdan korkuyorum” diyor ve devam ediyor: “Etrafınızda daire olmuş çocuklara sesli olarak hikayenizi okumakta, Homerus’a özgü bir sihir var. Bir gün, bir okulda yaptığım okuma sonrasında genç öğretmenin şöyle dediğini duydum: ‘Haydi şimdi yazarın kullandığı bağlayıcı cümleleri ve ünlem cümlelerini bulalım ve hikayeyi nasıl kurguladığını görelim!’. Bu öğretmenle yemeğe çıktığınızı düşünebiliyor musunuz? ‘Hadi şimdi bazı proteinler ve bazı karbonhidratlar alalım!’. Öğretmenler okullarda yapılan yazar söyleşilerinde ve okuma günlerinde hemen öğrencilerinden bir feedback istiyorlar . Hikayeden ilham alınarak yazılmış bir yaratıcı metin mesela veya bir karakter analizi. Ancak bu çalışmalar okuma keyfini yok ediyor. Okumaktan keyif almak bir tür yavaş ve derin düşünmektir. Ben yazarken çocuklara yazarlık antremanı yaptırmaya çalışmıyorum. Hikaye bir süre okuyucu ile kalır, değişik zamanlarda farklı sebeplerle hatırlanır, bir görüntü gibi veya his olarak akla gelir. Bir kek, bir mühendislik fikri veya babanızın size sarıldığını hatırlamanız gibi.”
Frank Cottrell Boyce’un söyledikleri hakkında düşünmekte ve tartışmakta fayda var. Özellikle Türkiye’de son yıllarda özel okullarda yapılan yazar buluşma günlerinde daha kapsamlı etkinlikler isteniyor. Yazardan adeta bir performans sanatçısı olması bekleniyor. Birçok çocuk kitabı yazarı işi gücü bırakıp bir taraftan drama dersleri bir taraftan “storytelling” dersleri almaya başladı. Bu etkinliklerin gerçekten çocuklara okumayı sevdirmek konusunda yararı oluyor mu, yoksa sadece okulların velilerine yaptığı bir gösteri haline mi geliyor tartışılmalı…