Çocuklar oyun sitelerine yorum yazarken veya online olarak tartışırken, kendini sözlü ve yazılı olarak iyi ifade etmenin önemini anlıyorlar. Örneğin Minecraft bir okuma yazma kültürüyle sarmallanmış durumda.
Minecraft, sonunda anne baba ve öğretmenlerin de ilgisini çekmeyi başardı. Çünkü son derece eğitici olduğu düşünülüyor. Sonsuz sayıda programlanabilir lego blokları sayesinde fen ve teknoloji eğitmenlerinin çok sevdiği uzamsal akıl yürütme, matematik, mantık gibi beceriler aşılanıyor. Ama çok önemli bir şeyi daha öğretiyor: okuma ve yazma becerisi. Peki bu nasıl oluyor? İşin sırrı oyunun içinde değil, oyuncuların oyun dışı aktivitelerinde yatıyor. Minecraft bir okuma yazma kültürüyle sarmallanmış durumda. Oyunda, nasıl oynanacağına ilişkin çok az bilgi yer alıyor. Bu yüzden oyuna yeni katılanlar,nette bilgi avına başlıyorlar. Elbette Youtube’da işin uzmanlarının nasıl oynadığına dair videolar seyrediyorlar ama oyuncular tarafından yeni oyuncular için yazılmış “nasıl oynanır” yazılarını da bol bol okuyorlar. Veya bu konuda basılmış materyallleri hatmediyorlar. Bunlar aslında oldukça karmaşık ve anlaşılması zor metinler. Ama çocuklar bir şekilde üstesinden geliyorlar. Bunun nedeni son derece motive olmaları. Okulda okuma ve ifade güçlüğü çeken çocuklar bile ne yapıp edip bu metinlerin üstesinden gelebiliyorlar. Wisconsin Madison Üniversitesi’ndeki oyun araştrmacısı Constance Steinkuehler bunu şöyle açıklıyor: “Çocuklar oyunu daha iyi oynayabilmek konusunda o kadar motiveler ki, metinlerde anlamadıkları kelimeler olsa bile, ısrar edip tahminler yürüterek ne olduğunu kavrayabiliyorlar”.
Sam Houston State Üniversitesi’nden Hannah Gerber de aynı bulguları saptamış. Çocuklar okulda ve evde toplam sadece günde 10 dakika okuyorlar. Ama daha sonra en az 70 dakikalarını video oyunları hakkında okuyarak geçiriyorlar. Bu da gerçekten önemli bir süre. Çocuklar oyun sitelerine yorum yazarken veya online olarak tartışırken, kendini sözlü ve yazılı olarak iyi ifade etmenin önemini anlıyorlar. İyi yazmak bir anda çocuklar için “cool” oluyor. Bu oyunların, kurgu edebiyata da katkısı var. Çocuklar oturup Minecraft hakkında kısa romanlar (Novellas) yazıyorlar. Bunlar Minecraft fan sitelerinde yayımlanıyor (Wattpad; FanFiction.net).
Bu yazıda Minecraft öne çıktı ama aslında bu etkiler bütün popüler oyunlar için geçerli. 100 yıl önce ABD’li filozof ve eğitim kuramcısı John Dewey’nin “Çocukların okuyup yazmasını mı istiyorsunuz, onlara umursadıkları bir günlük hayat meşgalesi verin” , dediği gibi. Günümüzde bu meşgale; oyunlar.
Clive Thompson / Wired – Ekim 2014