Neredeyse 17. yüzyıldan beri dünyanın birçok yerinde var olan ancak son 30 yıldır “laboratuvar okul” olarak adlandırılmaya ve popülerleşmeye başlayan okullar, bir üniversiteye bağlı faaliyet gösteriyor ve âdeta “eğitimde inovasyon merkezleri” olarak tanımlanabilir. Peki bu okullar hangi amaçları destekliyor, artı-eksileri neler ve onlara neden ihtiyacımız var?
Özellikle Amerika ve Kanada’da son zamanlarda yaygınlaştığına tanık olduğumuz laboratuvar okullar, bir üniversiteye bağlı çalışan ve eğitime dair inovatif yöntemlerin denendiği, o üniversitedeki eğitim fakültesi öğrencilerinin deneyim edinebildiği sahalar olarak tanımlanıyor. Çocuklarını geleneksel eğitim veren devlet okullarına göndermek istemeyen ebeveynler için de birer seçenek olarak karşımıza çıkıyor.
Genellikle kreş, ana sınıfı, ilkokul ve ortaokul seviyelerinde olan bu okullar yaşayan birer çocuk gelişimi laboratuvarı olarak değerlendirilebilir. Eğitime dair yenilikçi yaklaşımların ve teknolojilerin denendiği, çıktıların araştırmacı ve eğitimciler tarafından analiz edilerek iyileştirildiği bu yapı sayesinde okullar daha yaratıcı alanlara dönüşüyor. Araştırmalara göre bu okullar öğretmen adaylarının öğrenme ortamlarını bilfiil deneyimlemesine olanak sağlarken öğrencilerin de başarısını arttırıyor. Yani aslında üç özelliği çok belirgin pozitif yönler olarak karşımıza çıkıyor: Araştırma, eğitim ve deneyim alanı sağlamaları.
Anne-baba olarak okul seçmenin ve çocuğun için en iyisine karar vermenin ne kadar zor bir deneyim olduğunu tahmin etmek zor değil. Bu değerlendirmeyi yaparken laboratuvar okulların birer deneyim alanı olduğunu, bazı öğrencilerin ihtiyaç duyacakları keskin yapıyı onlara sunamayacağını ve gelenekselin dışında oldukları için hem öğrencilerin hem velilerin sisteme uyumlanma sürecine ihtiyaç duyacaklarını göz önünde bulundurmak gerekiyor.
Ülkemizde ODTÜ, Boğaziçi gibi üniversitelere bağlı laboratuvar okullar bulunsa da eğitim sektörü içinde pek yaygınlaşmış ya da kabul edilmiş bir bakış olarak karşımıza çıkmıyor. Ancak eğitimin gelişmeyi sürdürmesi, yeni nesillere uyumlanması ve daha etkili olması için bu yapıdaki okullara ihtiyacımız var. Denemeden yenilik yaratamayız ne de olsa, değil mi?
Kaynak:
https://theconversation.com/laboratory-schools-a-new-educational-phenomenon-79071
